Το πταισματοδικείο ήταν επί σειρά ετών το κατώτατο από τα δικαστήρια που ασκούσαν ποινική δικαιοδοσία στην Ελλάδα. Δίκαζε τα πταίσματα, εκτός από εκείνα που ανήκαν στην αρμοδιότητα των πλημμελειοδικών και του δικαστηρίου ανηλίκων. Κάθε ειρηνοδικείο είναι ταυτόχρονα και πταισματοδικείο, με την προϋπόθεση ότι στην ίδια περιφέρεια δεν υπάρχει ειδικό πταισματοδικείο. Στην περιφέρεια του Εφετείου Θεσσαλονίκης ανήκουν, εκτός από το Πταισματοδικείο Θεσσαλονίκης, τα Πταισματοδικείο Σερρών, Βέροιας, Κατερίνης, καθώς και τα Ειρηνοδικεία που είναι συγχρόνως και Πταισματοδικεία (Βασιλικών, Λαγκαδά, Κουφαλίων, Νιγρίτας, Σιντικής, Ροδολίβους, Νάουσας, Αλεξάνδρειας, Μουδανιών, Κασσάνδρας, Γιαννιτσών, Πολυκάστρου, Αλμωπίας, Σκύδρας, Κολινδρού, Αρναίας.